Ακούγονται πάρα πολύ τώρα τελευταία τέτοιες υπερβολές. Ότι δηλαδή η ευγνωμοσύνη είναι ασθένεια του σκύλου που δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο. Εάν η ευγνωμοσύνη είναι ασθένεια του σκύλου και γενικά των ζώων που δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο, τότε θα πρέπει να κόψουμε ομαδικά τις φλέβες μας. Το ότι έτυχε μπροστά μας κάποιος μεγάλος αχάριστος που έκανε κάποια μεγάλη αχαριστία, δεν δικαιολογεί τον υποβιβασμό γενικά του ανθρώπου κάτω από το επίπεδο του ζώου. Πολλοί άνθρωποι είναι αλήθεια πως είναι χειρότεροι από ζώα, αλλά όχι όλοι. Επειδή βρεθήκαμε μπροστά σε αχάριστους δεν θα ρίξουμε σε μια στιγμή την ανθρωπότητα στα τέσσερα που τόσα εκατομμύρια χρόνια έκανε να σηκωθεί στα δύο. Αυτό άλλωστε είναι επιδίωξη και των αχάριστων.
Ο σκύλος μπορεί και να δώσει τη ζωή του για εμάς, χωρίς όμως να κατανοεί ότι δίνει τη ζωή του. Αισθάνεται το θάνατο αλλά δεν μπορεί να σταθμίσει, δεν μπορεί να σκεφτεί ότι δεν θα ξαναξημερώσει γι’ αυτόν, δεν θα ξαναδεί τα κουτάβια του, δεν κατανοεί ότι θα πάψει να υπάρχει. Αυτοί που έδωσαν τη ζωή τους στις Θερμοπύλες ή στο Μανιάκι ή σε πολλά άλλα μέρη μόνο αυτής της μικρής χώρας και πολλοί άλλοι σε ολόκληρο τον κόσμο, γνώριζαν ότι γι’ αυτούς δεν θα ξημερώσει άλλη μέρα, γνώριζαν ότι δεν θα ξαναδούν τους δικούς τους, δεν θα ξαναδούν τα παιδιά τους. Παρόλα αυτά έδωσαν απλόχερα τη ζωή τους για τους συνανθρώπους τους. Ας μην τους υποβιβάσουμε στο επίπεδο του σκύλου χάριν προσωπικών εμπειριών με ανθρώπους αχάριστους. Την κοινωνία άλλωστε την πήγαν μπροστά άνθρωποι σαν κι αυτούς που θυσιάστηκαν στις Θερμοπύλες και στο Μανιάκι και έγραψαν το όνομά τους παντού, γιατί γι’ αυτούς κάθε μέρος είναι τάφος που θυμίζει τη θυσία τους. Οι άλλοι, οι αγνώμονες, θα αφήσουν πίσω τους μόνο την κακία τους και την αγνωμοσύνη τους.
Ας μην αναγνωρίζουμε την ευγνωμοσύνη ως ασθένεια των σκύλων που δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο. Ας μην υπερβάλουμε. Είναι σαν να δίνουμε μια κλωτσιά και να γκρεμίζουμε ότι με τόσο κόπο έχτισαν επιστήμονες, ποιητές, συγγραφείς, ζωγράφοι, μουσικοί. Αυτό θα ήθελαν και οι αγνώμονες. Δεν είναι σωστό.
Κώστας Β.